Sinds 14 oktober, de dag waarop het geven van voorstellingen door onze regering werd verboden, zijn er enkele familiecircussen in Nederland gestrand.
Het verbaast Circuspunt dat deze tentcircussen meteen in de problemen geraken en aangeven geen mogelijkheden meer te hebben om mens en dier te voeden.
De Coronacrisis raakt iedereen. Bijna alle bedrijfstakken zijn getroffen. We zien allerhande acties, maar er is bijvoorbeeld nog geen kermisexploitant gestrand, de horeca lijdt, maar toont zich inventief en de culturele sector en de evenementenbouwers hebben levendige contacten met de overheid om de crisis draaglijker te maken. Men teert in en ademt voorzichtig door.
Circussen die beweren niet verder te kunnen, grijpen vaak terug op een met name in Duitsland populaire traditie. Dat land telt honderden familiecircussen. Met name in de wintermaanden ‘stranden’ in de Bondsrepubliek diverse circussen bij gebrek aan een goede bedrijfsvoering. Een rondgang langs enkele Duitse circuswebsites leert dat er door de Coronacrisis al meer dan 80 kleinere circussen zijn gestrand. Alle vragen zij hulp bij burgers en gemeentelijke overheid. Overigens stranden er ook in Oostenrijk Duitse circussen.
Circuspunt is het brancheplatform voor het gehele Nederlandse circusveld. De bedrijfsvoering van de bij Circuspunt aangesloten reizende circussen is eigentijds en goed. Met de geboden steun van de overheid hoopt men weer snel op te kunnen treden. Het beeld van een sector die bij de dag leeft en bij tegenslag meteen afhankelijk is van aalmoezen in de vorm van oud brood en wortelen past niet in de opvatting van Circuspunt over gezonde bedrijfsvoering.
Bij een goede bedrijfsvoering kan crowdfunding een rol spelen. Daar is niets op tegen, want zelfs het grote en toonaangevende Circus Knie in Zwitserland beschikt sinds enige tijd dankzij crowdfunding over een nieuwe speeltent. Crowdfunding wordt pas bedenkelijk als er nood wordt uitgevent en toekomstig leed met hongerende dieren wordt geschetst. Dit is bijzonder schadelijk voor het imago van het circus in het algemeen. Als solide bedrijf wordt je geacht goed voor je menselijke en dierlijke collega’s te kunnen zorgen. Word je verondersteld over financiële buffers te beschikken. Met crowdfunding voor bijvoorbeeld dierenvoer worden bovendien tegenstanders van dieren in het circus juist in de kaart gespeeld.
Circuspunt heeft het ook als bijzonder ervaren dat de pers veel aandacht schonk aan gestrande circussen. Van ‘Hart van Nederland’ tot aan het NOS-journaal waren beelden van circussen ‘in nood’ te zien. En steeds weer werd de indruk gewekt dat de gehele circusbranche noodlijdend zou zijn. In een enkel geval werd een weerwoord van Circuspunt gevraagd dat echter in de eindmontage schriel werd verwerkt. Leed en sentiment verkopen journalistiek nu eenmaal beter dan nuance. Jammer dat keer op keer blijkt dat iets diepgaandere kritische journalistiek waaraan research ten grondslag ligt, bij sommige media geen prioriteit geniet.
Circus is echter niet zielig. Hoewel de Corona-crisis het er voor de tentcircussen en theatercircussen niet makkelijker op heeft gemaakt.
Maar er komen betere tijden. De overheid reikt helpende handen. En er is er nog altijd de mogelijkheid van door feiten onderbouwde crowdfunding. Waarom niet.